Witam serdecznie
Pisałam ostatnio tekst, w którym użyłam transkrypcji japońskich wyrazów typu yukata, matcha czy hakama (części garderoby czy jedzenie). Znajoma zwróciła mi uwagę dotyczącą odmiany. Jak właściwie powinno się odmieniać takie wyrazy? Czy powinno się je najpierw spolszczyć w transkrypcji, zanim je odmieniamy?

Ostatnio, czytując amatorską twórczość literacką umieszczaną w Internecie, zauważyłam, że wielu autorów, zwłaszcza początkujących, nadużywa (jak mi się wydaje) słowa ów, często nawet go nie odmieniając (przykład: „Wyszła z ów swojskiego miejsca”). Moje pytanie brzmi: w jakich dokładnie okolicznościach i kontekstach użycie słowa ów w znaczeniu 'ten konkretny' będzie poprawne, a w jakich nie? W jakich okolicznościach należy to słowa odmieniać, a w jakich można pozostawić nie odmienione?

Czy uroczyste obchodzenie dnia świętego patrona (patronów) jakiegoś zawodu można nazywać patronalnym świętem tego zawodu i czy powinno się pisać to wielkimi czy też małymi literami? Z góry gorące dzięki!

Co to właściwie znaczy mówić piękną polszczyzną? W jednym z wywiadów dziennikarka Katarzyna Dowbor wyznała, że jej syn Maciej „mówi piękną polszczyzną, co było przestrzegane w naszym domu”. Czy piękna polszczyzna to unikanie wulgaryzmów, słów potocznych, wyrażeń slangowych itp.? Za to silenie się na wykwintność wypowiedzi z Mickiewiczem czy Słowackim w ręku? Staram się mówić przede wszystkim poprawnie, prosto i zrozumiale, ale czy powinienem też kłaść nacisk na jakieś piękno wypowiedzi?

Szanowni Państwo,

zastanawia mnie kwestia zapisu słów „mistyczne Ciało Chrystusa”, a w szczególności dużej litery w słowie „mistyczne”.

W NKJP dominuje zapis z małą literą w słowie „mistyczne”, ale pojawiają się oba warianty. W „Pisowni słownictwa religijnego” znajdujemy „Ciało Mistyczne Chrystusa”, ale jest to inna sytuacja ze względu na szyk. W dokumentach Stolicy Apostolskiej są różne rozwiązania, a w kan. 834 KPK mamy „mistyczne Ciało Jezusa Chrystusa”.

Z wyrazami poważania, MO

Proszę o informację, czy i jak odmieniać męskie formy nazwisk: Plater, Plater-Zyberk, Broel-Plater.

Witam Państwa.
Interesuje mnie, jakie są zasady dostosowywania w języku polskim rodzaju czasowników, przymiotników itd. do używanych rzeczowników obcojęzycznych. Na przykład plac to po hiszpańsku czy włosku Plaza. W związku z tym czy dom stoi przy zadrzewionym Plaza San Giovanni, czy też przy zadrzewionej Plaza San Giovanni? Chodzi mi o sytuacje, gdy z uzasadnionych względów świadomie nie tłumaczymy tego typu nazwy obcej.
Dziękuję i pozdrawiam
Agata Jankowiak

Witam serdecznie.
Proszę o wyjaśnienie mi, skąd pochodzi rzeczownik plebania, bo mniemam, że nie jest on polskiego pochodzenia. Spotkałam również rozbieżne zapisy tegoż rzeczownika w dopełniaczu, mianowicie: plebani, sądzę że powinien być tu zapisany przez dwa ii – nieprawdaż?
Za wszelką pomoc, która jak zwykle jest dla mnie nieoceniona – dziękuję.

W połączeniach liczebnik-rzeczownik, rzeczownik ma niekiedy niestandardową odmianę. Wszystkie liczebniki oprócz „dwa”, „trzy”, „cztery” (oraz 22, 23, 24 itd.) zachowują się w mianowniku i bierniku nieco jak rzeczowniki – poprzedzają rzeczowniki w dopełniaczu. Tymczasem, gdy po liczebniku występuje rzeczownik rodzaju męskoosobowego, charakter rzeczownika przyjmują również liczebniki „dwa”, „trzy”, „cztery” (dwóch mężczyzn; w mianowniku – opcjonalnie dwaj mężczyźni). Skąd taka niekonsekwencja?

Szanowni Państwo,

proszę o hipotezy etymologów na temat pochodzenia słowa izba.

Pozdrawiam

Stratos Vasdekis